Έκθεση φωτογραφίας του Νίκου Ψιλάκη

 “Κρήτη, Νήσος λαλέουσα – Έθιμα και τελετουργίες που δεν έσβησε ο χρόνος”

“Eνας λαός, ένα έθνος δεν εξαφανίζεται μονάχα με τη φωτιά και με το σίδερο. Δεν εξαφανίζεται μονάχα με το χάσιμο της ζωής του. Εξαφανίζεται πιο σίγουρα, πιο τελειωτικά με το χάσιμο της ψυχής του… Και σίγουρα η ψυχή ενός λαού είναι γενικά η εθνική του παράδοση, εκλεκτό μέρος της οποίας αποτελεί η λαϊκή του παράδοση”. (Στρατής Μυριβήλης)

Είναι  γεγονός πως χωρίς τη διαιώνιση των εθίμων και ηθών μας, εκμηδενίζεται με τον καιρό ένα  μέρος του πολιτισμού μας. Η παραγνώριση των παραδόσεων  μας μοιάζει με ένα αποχαιρετισμό στο χθες μ΄  ένα μικρό θάνατο.

Ο άνθρωπος που δίδαξε  ήθος υπηρετώντας την δημοσιογραφία,  ο  συγγραφέας ερευνητής και λαογράφος Νίκος Ψιλάκης παρουσιάζει μια σπάνια και ενδιαφέρουσα έκθεση φωτογραφίας  στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου.

120 «ομιλούσες» φωτογραφίες υψηλής αισθητικής αξίας, αποτέλεσμα μακράς και κοπιώδους προσπάθειας που ξεκίνησε συστηματικά πριν από 40 ολόκληρα χρόνια θα φιλοξενηθούν στην στη Δημοτικής Πινακοθήκη Ηρακλείου.  Πρόκειται για μια μοναδική καταγραφή του λαϊκού μας πολιτισμού.

Έθιμα και τελετουργίες, πολλές από τις οποίες έλκουν την καταγωγή τους από την  αρχαιότητα, κυρίως από τα αρχαϊκά, τα κλασικά, τα βυζαντινά χρόνια και αποτελούν αληθινό πλούτο ψυχής για τη σημερινή Κρήτη αλλά και, γενικότερα, για ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο.

«Σαράντα χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος – αναφέρει ο Νίκος Ψιλάκης – από τότε που ξεκίνησα μιαν ατέρμονη προσπάθεια συστηματικής μελέτης των ιερών και των οσίων, των τελετουργιών και των εθιμικών πρακτικών του τόπου μας. Κάθε χρόνο και από λίγο, τελετουργίες σε βουνά και σε θάλασσες, μικρά και μεγάλα ταξίδια, ωραίες εκπλήξεις και δυνατές συγκινήσεις. Δέντρα ιερά, τελετουργικοί καθαρμοί, περισχοινισμοί, λιτανείες, μετάνοιες στην κατάξερη γη του φθινοπώρου, αρχέγονες μεταμφιέσεις, σπονδές στη μνήμη των τεθνεώτων, τελετές που θυμίζουν τα αρχαία νεκρόδειπνα, προσφορές των πρώτων καρπών, λατρεία στα σπήλαια».

Οι φωτογραφίες παρουσιάζονται κατά ενότητες και συνοδεύονται από αναλυτικές λεζάντες σε Ελληνικά και Αγγλικά στις οποίες αναγράφονται ακόμη και μικρά αποσπάσματα που τεκμηριώνουν την καταγωγή και την ιδιαίτερη θρησκευτική και πολιτισμική αξία των λαϊκών εθίμων.

Ο Νίκος Ψιλάκης φωτογραφίζει από μικρός. Το υλικό που εκτίθεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου αποτελεί μέρος επίπονης έρευνας πεδίου και συναφούς επιστημονικής μελέτης, αποτυπωμένης ήδη σε άρθρα, ανακοινώσεις σε συνέδρια και, κυρίως, σε βιβλία με πιο πρόσφατο τις «Λαϊκές Τελετουργίες στην Κρήτη».

Διάρκεια της έκθεσης: Τετάρτη 1 Νοεμβρίου – Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2023

Ώρες λειτουργίας:  Δευτέρα – Παρασκευή 09:00 – 14:00 & 17:00 – 21:00 ,  Σάββατο 09:00 – 14:00,  Κυριακές και αργίες κλειστά

Είσοδος: Ελεύθερη.

Με την υποστήριξη του Δήμου Ηρακλείου και της Δημοτικής Πινακοθήκης.